Verstaging

Schiemanswerk omvat alle handelingen en verbindingen die men, met touw, staaldraad en tegenwoordig kunststof uitvoeringen daarvan,  voor gebruik aan boord van schepen kan toepassen, zoals:

– het splitsen van touw en staaldraad, zoals een oogsplits
– het leggen van knopen en steken – het slaan van platting.
– een leguaan maken op maat.
– grommers/leuvers/motgaten en rakbanden.
– het zeil naaien op authentieke wijze, ook voor paardentuigage.

Voor het authentieke schiemanswerk, zie menu Tuigerij

DoornZeilmakerij combineert technieken uit de jachtzeil fabricage met afdekzeilen en terrasoverkappingen. In onze portfolio worden verschillende projecten gepresenteerd waar deze combinatie is toegepast. Zo worden zomen en naden verstrekt met voorgespannen touw om het doek te ontzien. Hiervoor wordt hoogwaardig UV-bestendig polyester touw en/of dyneema gebruikt. Het afspannen met staaldraad en extra betongegoten palen met beslag bestaat tot de mogelijkheden.

Voor het bestellen van staaldraad en Gesplists Touw, kijk op bestelformulieren

Staaldraadsplitsen

De sterkste verbinden bij het maken van ogen is een staaldraadsplits. Daarnaast wordt een oog ook wel met een kabel- en taluritklem. Staaldraad klemmen kunnen worden geschroefd, voor een taluritklem is een speciale tang nodig, fig 4

De nieuwste methode voor het maken van staaldraadverbinden zijn met terminals. Dit zijn verbinden die om het uiteinde van de staaldraad worden gewalst. Een terminal vervangt een oogsplits en een D-sluiting. Terminals zijn in verschillende uitvoeringen verkrijgbaar, zie afbeelding boven.

Bij het authentiek staaldraad splitsen wordt gebruik gemaakt van verschillende
gereedschappen:
1. De platte marlspijker, fig1a: voor het openen van de tieren.
2. De marlspijker met handvat en blad, fig 1b, voor het lichten van de streng.
3. De holle marlspijker, fig 1c: voor het onderdoor steken van de streng.
4. De wantschroef, fig 1d: voor het bij elkaar knijpen van beide uiteinden.

De oogsplits in staaldraad

De splits kan op twee manieren worden gelegd. We gaan uit van
RVS-staaldraad waarmee we de voorbehandeling over kunnen slaan. De splits wordt, behalve bij een meertros altijd gelegd rond een rvs-kous. Op de plaats tot waar men de strengen zal uitdraaien een takeling A gelegd om verder uitdraaien van de strengen te voorkomen. Men draait de strengen minstens 6 tieren uit en takelt elke streng, opdat deze niet in draden uiteen zal draaien. Het hart van de tros wordt afgesneden.

Op de eerste manier wordt de splits als volgt gelegd: Met een platte marlspijker lichten we de bovenste streng van de tros, op het sluitpunt van de splits, dus aan het einde waar de kous bij elkaar komt, op en steken de beide binnenste van de 6 strengen tegen elkaar in onder die streng door, d.i. zg. schoenmakerssteek fig 3, ook wel zeilmakerssteek genoemd. Leg de rest van strengen zoals dit aangegeven in fig 3. Wanneer de staaldraad volledig is doorgetrokken tot de takeling en vervolg het splitsen als bij de gewone splits.

De tweede methode, fig 3 rechts om een oogsplits te maken is de volgende: Na de eerste handelingen zoals in de eerste methode draaien we de strengen over minstens 7 tieren uit. De uitgedraaide strengen worden getakeld en het hart wordt afgesneden. We splitsen de 6 strengen in twee groepen, nl. links 3 strengen en rechts 3 strengen. De strengen worden volgens het schema onder de strengen van de tros gesplitst zoals aangegeven in fig 3 rechts. Vervolgens worden de strengen 6 maal doorgesplitst als bij een gewone splits.

Tijdens het doorsplitsen wordt op 2/3 de strengen 1/3 uitgedund en vervolgens doen we dat op 1/3 nogmaals. Aan het eind van de splits worden de strengen met een takeling afgedekt zodat geen scherpe puntjes uitsteken.

Het splitsen van touwwerk aan staaldraad

Aangezien op de moderne jachten veelal de staaldraadvallen een touwen verloop hebben i.v.m, het beleggen en door de handen gaan is het nuttig te weten hoe men het veel dikkere 3 strengs touwwerk (of gevlochten touw met mantel) aan het dunne 6-strengs staaldraad splitst.

De eenvoudigste methode is de kort splits, fig 5, waarbij men van het staaldraad paarsgewijs tussen de strengen van het touwwerk legt en dan de staaldraadstrengen elk paar als één streng beschouwd. Vervolgens worden alle strengen minimaal 3 maal doorgesplitst zoals dat ook met touw wordt gedaan. Deze splits zal echter dik en stijf uitvallen en moeilijk door eventuele blokken lopen.

In de bovenstaande figuren staan drie methodes beschreven die dezelfde technieken gebruiken:

Figuur 6. Bij deze methode wordt het touw met de tier mee om de stalen tros gedraaid. zodat deze in het hart van het touw verdwijnt:, 100 maal de diameter. Op 1/3 van het staaldraad wordt een takeling aangebracht en worden drie tot daar uitgedraaid. Daarna wordt op 2/3 een takeling aangebracht en worden de laatste 3 strengen uitgedraaid. Als het staaldraad in het hart verdwijnt zullen de uitgedraaide strengen van het staaldraad uit de tieren van het touwwerk steken. Vervolgens kunnen wij de stalen strengen nog driemaal doorsplitsen en afwerken met een takeling.

Figuur 7. De allerbeste, mooiste en sterkste methode gaat als volgt: We halen ruim 10 cm van het stalen hart uit het eind van de staaldraad en solderen dit uiteinde vast. Dit solderen we met zilver.  Daarna draaien wij dit hart via één der tieren gedeeltelijk in het touwwerk alvorens de drie strengen, ieder onder 2 strengen van het staaldraad doorstekende, in het staaldraad te splitsen. Vervolgens wordt iedere streng van het touwwerk drie maal om zijn eigen twee staaldraadstrengen gewonden. Erg belangrijk is en vooral de eerste maal doorsteken dat de strengen goed uit elkaar gedraaid zijn, dus “plat” worden doorgestoken en zo hard mogelijk worden aangetrokken. Na driemaal doorsteken verjongen en steken we de touwstrengen totdat het touw geleidelijk overgaat in het staaldraad. Om te voorkomen dat het staaldraad ter plaatse van het aangesoldeerde hart naaien we de tieren aan elkaar.

Figuur 8. Ook met gevlochten touw is deze splits te maken. Bij een gevochten touw met mantel dan wordt eerste de mantel opgestroopt. Dan tapen we het vlechtwerk af en halen dit tot het uiteinde uit elkaar waarna wij van de strengen er drie maken om daarmee dan de splits in het staaldraad te maken. zoals hiervoor werd beschreven bij normaal 3-strengs touwwerk alleen met dien verstande dat wij het stalen hart na verwijdering niet aan het uiteinde vast solderen. Vervolgens wordt de gevlochten mantel over de splits glad getrokken, “afgetaped” en eveneens tot het uiteinde uit elkaar gehaald eb van de strengen drie strengen gemaakt die op hun beurt in het staaldraad worden gesplitst.

Natuurlijk kunt u dit ook vakkundig door ons laten doen!

Bezoek ons atelier.
Onze medewerkers informeren u graag over de mogelijkheden.
We kunnen ook een afspraak maken bij u thuis.
Binnen een straal van 30 km komen wij gratis inmeten.

U kunt ook een bestelformulier invullen

Splitsen  Leguaan    Grommers/Leuvers/Motgaten/Rakbanden    Aanlijken   Verstaging

Paardentuigage     Zeilbelettering