Aanlijken

Touw

Voor aanlijken, splitsen en het maken van grommers en leuvers is het belangrijk iets van de structuur van touwwerk te weten. Tegenwoordig wordt touw gemaakt van kunstvezel (polypropyleen, polythyleen, polyester etc.). Voor zeilen die van natuurlijke producten (katoen)worden vervaardigd gebruiken we natuurvezel. De belangrijkste natuurlijke touwsoorten zijn manilla en hennep. Het touw dat wij gebruiken wordt geslagen door Touwslagerij Steenbergen in Gorssel. 

Voor zeilen met een traditioneel uiterlijk maar van kunstvezel gebruiken we Polylee, dit is een Polyester hoogwaardig geslagen touw met een hennep-uitstraling en een zeer hoge UV-bestendigheid. Polylee is verschillende diktes te verkrijgen en wordt geslagen door een van Nederlands laatste touwfabrieken Van Der Lee.

Driestrengstouw komt het meeste voor. Eerst worden de vezels gesponnen tot garens, de garens worden vervolgens ineengeslagen tot strengen en de strengen uiteindelijk tot een lijn of tros. Het meeste touw in de handel is rechtsgeslagen (ook wel met zon geslagen genoemd). Daarbij lopen de strengen, als je het touw verticaal omhoog houdt, maar rechts draaiend omhoog (zie afbeelding).

Om ervoor te zorgen , dat touw vast ineengedraaid wordt, worden bij rechtsgeslagen touw de vezels rechtsomgesponnen, de garens vervolgens linksom en de drie strengen weer rechtsom. Rechtsgeslagen wordt ook wel Z-slag genoemd.
De ruimte tussen de strengen worden tieren genoemd. Bij het splitsen is het van belang, dat als je het touw uiteen draait, de strengen zoveel mogelijk in hun model te houden en bij het weer ineendraaien de strengen te “helpen” door ze bij het leggen in de tieren iets ineen te draaien.

Het Aanlijken

Het aanlijken is een apart vak. Voor lijketouw gebruik je bij voorkeur lang geslagen en stijf op de streng. Dit is om de naald gemakkelijker door de strengen te kunnen steken.

Het lijketouw bij de vissers- en vrachtschepen wordt aan stuurboord aangelijkt. Het zeil waait dus aan bakboord uit de lijken. Een vaste regel is ook, dat de zoom naar de andere kant wordt omgeslagen. Bij jachtzeilen zit de zoom vaak aan dezelfde kant als het lijketouw, bakboord.

Bij het aanlijken werkt de zeilmaker naar de stok toe op het zeilmakersbankje en bij zeilen naaien, ervan af. Het doek wordt met het haakje vastgezet en het lijketouw wordt achter de stok “ongedwongen” langs gelegd, zodanig dat er geen kinken in komen, anders gaat het touw draaien en krult het doek de randen om. Dat gebeurt ook als je de naald niet precies tussen de strengen steekt.

Voor het aanlijken van scheepszeilen gelden een aantal vuistregels. Op het voorlijk moet “ruim doek” worden gezet, omdat hier grote kracht op komt te staan en het zeil bij eventueel rekken van het lijketouw anders zal scheuren. Bij het onderlijk moet meer  “lijk op doek” worden gezet. Het lijketouw dikt hierdoor iets in waardoor het onderlijk niet zal gaan krullen. Het onderlijk wordt “neutraal” aangelijkt. d.w.z. dat het lijk haaks op het doek wordt gestoken. Ter hoogte van de motgaten en op de hoeken van het zeil worden kruissteken gezet. Daarom ga je, als je het garen door lijk en doek hebt gestoken, nog een keer terug en steek je nogmaals door hetzelfde gat.

Natuurlijk kunt u dit ook vakkundig door ons laten doen!

Bezoek ons atelier.
Onze medewerkers informeren u graag over de mogelijkheden.
We kunnen ook een afspraak maken bij u thuis.
Binnen een straal van 30 km komen wij gratis inmeten.

Splitsen   Leguaan   Grommers/Leuvers/Motgaten/Rakbanden    Aanlijken   Verstaging

Paardentuigage     Zeilbelettering